Όταν του Κρητικού "τη δίνει"... κι η όμορφη ιστορία που φθίνει

Συνάδελφοι ναυτεργάτες στα μέσα του προηγούμενου αιώνα

Ρετάλια απ' τη δουλειά ολονυχτίς ως τα χαράματα,
      [άυπνοι και την προ-προηγούμενη την νύχτα, απο σκαμπανεβάσματα* και μπότζια*.

Πρωί πρωί ο Μπόσης* έσπαε τσιμέντα*, και στέλνει εμάς, δυό τρεις νομάτους
                               [να αρματώσουμε την μπίγα* καθώς πλησιάζαμε τη Σαβάνα Τζόρτζια

κι ενώ η πιλοτίνα εσφύραε κιόλας να μαϊνάρουμε την ανεμόσκαλα...

             [όλα δε τούτα περνώντας τη*σημαδούρα άφιξης που οι καπετάνιοι λενε "σι-μπόι*".

Τότε... κει δα έγινε και η συμπλοκή στο πάνω ντεκ*,
                       [κι ακούσαμε εκφράσεις όπως γαμ@@σαι.. πούσ@@...και σου γαμώ το σόι..

Τρέξαμε όπως όπως πάνω ακούγοντας του παραμάγερα την κραυγή "θα σκοτωθούνεεεε",
                  [και βλέπουμε το μπόση νάχει αρχίσει σε μπουνίδι και κλωτσίδι τον ναύτη Φίλια,
που από Θεσσαλονίκη τσαμπούκαλος  και δαύτος πρώτης,
                          [να του ορμάει οργίλος κραδαίνοντας μία αφημένη που βρήκε εκεί γκαβίλια*.

Τον Μανωλιό λόγω του ότι ήταν δουλευτεράς και ματσακόναε* για τρεις,
                    [τον έκανε ο πατριώτης του Κρητικός καπτάνιος στο πιτσιφύτιλο λοστρόμο.
Έκτοτε τα μένεα έπνεαν εναντίον του οι αναμένοντες από καιρό παλιοί, προαγωγή,
   [και τσόγλανο τον ανεβοκατέβαζαν που έφτυσε των καραβιών τον άγραφο τον νόμο.

Ποτέ δεν τόχανε δεχτεί... ποτέ..... αυτοί οι βετεράνοι του ναυτεργατικού κινήματος,
            [αυτά τα παιδιά της πλώρης.....της ΟΕΝό.....των Λίμπερτυ* οι θαλασσοδαρμένοι,
πως ένας νεαρός με δύο χρόνια υπηρεσία όλα κι όλα...... αυτούς....... ναι αυτούς.....
   [που φάγανε όλο τον πόλεμο και τις τορπίλες, να τους διατάζει και να τους τη βγαίνει.

Έτσι συνέχεια εμείς αντάρα, βρισιές, κάθε λογής τα μπινελίκια,
                                                              [καυγάδες και φαγωμάρα είχαμε πάνω στο καράβι. 

Φύγαμε απ' τη Σαβάνα κι αφού πηδήξαμε παλούκια σ' Ατλαντικό και Ινδικό
   [πιάσαμε πόρτο στην Αφρική, στην επικίνδυνη Μομπάσα και μ' όλο πούταν' βράδυ,
άλλοι, στις Τρούμπες του εξωτερικού, γραμμή, άλλοι κωλάδικα, άλλοι χαμαιτυπεία,
  [κι αφού μισομεθυσμένοι εβγάλαμε τα μάτια μας σ' ένα τεράστιο μπουρδέλο θλιβερό,
ξάφνου βλέπουμε έναν δικό μας, το Φίλια πάλι, πέντε να τον κρατάνε,
     [και τρείς προαγωγοί να τον βαράνε.. δηλαδή "γιουνάιτεντ* νταβάδες" σύνολο οκτώ,

Απ' ότι συνενοηθήκαμε με τα κορακιστικοαγγλικά μας,
   [και βέβαια με τα κορακιστκοαγγλικά τους, έβρισε κι έδειρε ο δικός μας μία πουτάνα,
γιατί η βιζιτού με τα σπασμένα Ελληνικά της όπως εφώναζε ο Φίλιας,
                                                 [του έβρισε και του βλαστήμησε την οικογένεια και τη μάνα..

 Σαν αστραπή πετάγεται ο Μανωλιός που μοναχός τα έπινε πιο κει
                               [όταν ακούγοντας τα "ιντερνάσιοναλ*" μπινελίκια  πήρε αυτός χαμπάρι.

Οκτώ σε ένα ορύεται ρε άνανδροι, ρε καθίκια?  

και πιάνοντας το απ' τη μανίκα* τραβάει όξω απ' το φουκάρι* το μαχαίρι 

                              [ορμόντας πάνω στο σωρό....της Κρήτης το ατρόμητο εκείνο παλληκάρι,
παρόλο πούχανε με το Φίλια τις προάλλες στο ξύλο πλακωθεί,
                   [τώρα δερνόταν ένας Έλληνας, κι ο Κρητικός πατριώτης ανάποδες είχε πάρει.

Περνάει δεν περνάει μισό λεπτό και... μέσα σ' ένα πανικό 

                                      [καταχεσμένοι βλέποντας τη λάμα οι νταβατζήδες γίνανε σκόνη....

Τον Φίλια, που στα μάτια του δεν πιστεύει ποιος τον γλύτωσε,
                   [και που τόπι τον είχαν στο ξύλο κάνει... ο Μανωλιός πάει και τον σηκώνει. 

Αυτό που έγινε είναι απίστευτο κατόπι σαν επιστρέψαμε στο καράβι
                                                       [και τα καθέκαστα μάθανε όλοι απ' το πλήρωμα οι άλλοι.

Δεν ξανακούστηκαν ποτέ τα "τσόγλανος, μπάσταρδος και μικρός",
               [κανείς δεν την ξανάπεσε στον Κρητικό, και η εκτίμηση γι αυτόν ήταν μεγάλη,
καθώς άπαντες την απαράμιλλη παλληκαριά του εθυμόνταν
             [κι όποτε στο ντεκ απάνω συναντιόνταν.... σου 'μοιαζε σαν όλοι να υποκλινόνταν
Ναι υποκλίνονται μούπε με τη σοφία του ένας της μηχανής γερολαδάς, είναι ο νόμος...

         [του ισχυρότερου, που στα βιβλία του Δικαίου δεν φαίνεται κι ουδέποτε φαινόνταν

και από αιώνες κρατάει όλους μας υποταγμένους όλους μας μαζεμένους,

      [κι αν δεις πως κάποιος τσαμπουκά πουλάει.... σίγουρα ο "άλλος" είν' ο πιο αδύνατος
που θα ακούει τα σχολιανά του γιατί αλί η καρδιά του δεν το βαστάει να μετρηθεί,
                        [με κάποιον που θεωρεί πιο δυνατό κι ακτύπητο….. έτσι στέκεται αμίλητος
όταν... ανάλογα τη περίπτωση, ο καταπιεστής του... ο τύρανός του... ή αν θες
                           [ο βασανιστής του... ο εξουσιαστής του, υπερτερεί σε ρώμη και δυνάμεις,
κάτι που κι εγώ αλλά και 'συ, αν το σκεφτείς (ποτέ μην πεις),
           [συχνά ή σπάνια, σίγουρα πάντως κάποιες φορές και συ το κάνεις, ή θα το κάνεις.

___________________________________________________________

Από το βιβλίο "Σπασμένος κάβος". βιωματικό έμμετρο έργο
του Οδυσσέα Ηβιλάγια Νο 138 / e-mail: pmataragas@yahoo.com

Επιμέλεια - προσαρμογή κειμένων Cathy Rapakoulia Mataraga

____________________________________________________

*ΟΕΝΟ  (Ομοσπονδία Ελληνικών Ναυτεργατικών Οργανώσεων) : Ιδρύθηκε το 1943, και μεις οι νεώτεροι ακούσαμε τους παλιούς συνάδελφους να λένε μεσ' τα καράβια ότι χάρις σε αυτούς τους ναυτεργάτες, κοιμόμαστε σε σεντόνια, τρώμε μεσημέρι βράδυ κρέας (ν' αντέχουμε στη σκληρή δουλειά) και δεν κουβαλάμε όταν μπαρκάρουμε ακόμη και την κουβέρτα μας, ακόμη και το πιάτο μας από το σπίτι.
Ο ναυτεργάτης, γεν. γραμματέας της ΟΕΝΟ, Αντώνης Αμπατιέλος, στο βιβλίο του γράφει ...........Το μετερίζι ήταν το ελληνικό καράβι, αυτοί οι φοβεροί σκυλοπνίχτες, με τις πιο άθλιες συνθήκες. Ηταν πραγματικός ηρωισμός τότε ν' αποδιώχνεις μια δουλειά έξω στη στεριά, ασφαλή από κάθε άποψη: Το βράδυ να κοιμάσαι ήσυχος κάτω από στέγη, να μη θαλασσοπνίγεσαι και πάνω από όλα να μην έχεις το άγχος από ένα πιθανό τορπιλισμό. Παρ' όλα αυτά, το κάλεσμά μας βρήκε απήχηση. "... Ετσι, πολλοί ναυτεργάτες μπαρκάρισαν, και έβαλαν τα θεμέλια του ναυτεργατικού κινήματος". 

       ΓΛΩΣΣΑΡΙ 

* Σκαμπανέβασμα, η ταλάντευση πλεούμενου πάνω στα κύματα, κατά τη διάρκεια θαλασσοταραχής* * Μπότζι, Κλυδωνισμός 

* Μπόσης, Λστρόμος

* Σπάσιμο τσιμέντων, Η οπή στην κορυφή του χώρου που αποθηκεύεται η καδένα της άγκυρας 

                                      καλύπτεται πρόχειρα με τσιμέντο μην μπούνε νερά στο ταξίδι και φτάνοντας
                                      στο λιμάνι πάει ο λοστρόμος και τα σπάει να είναι έτοιμη η άγκυρα. 

* Αρματώνουμε την μπίγα, προετοιμάζουμε τον γερανό 
* Πιλοτίνα, Πλεούμενο που μεταφέρει τον πλοηγό
* Μαϊνάρω, Κατεβάζω
* Σι-μπόι, Σημαδούρα προ του λιμένος
* Ντεκ, Κατάστρωμα
* Γκαβίλια, Αιχμηρό μέταλο για επανασυγκόλληση σχοινιών
* Ματσακόνι, Σφυρί αποσκωρίασης
* Λίμπερτυ, Τύπος πλοίου
* Γιουνάιτεντ, Ενωμένοι
* Ιντερνάσιοναλ, Διεθνής -ές
* Μανίκα, Η λαβή του Κρητικού μαχαιριού 
* Φουκάρια, Οι θήκες των "ασημωτών" μαχαιριών της Κρήτης

                                Αφιερώνεται στους συνάδελφους ναυτεργάτες εκείνου                                    

του καιρού που ονειρεύτηκαν την Ανατολή τού δεύτερου 

φεγγαριού, αγνοώντας όμως, αυτοί οι αγνοί ιδεολόγοι     

πως επτά χιλιάδες χρόνια πριν ο Δίας εκσφενδόνισε        

      την Εσπερία (έτσι ονομαζόταν τότε κατά την μυθολογία        

μας η δεύτερη σελήνη) και βούλιαξε την Ατλαντίδα.        

                                                                             (Ελληνική Μυθολογία)    

   σπασμένος κάβος