Ματσακόνι, ο ρυθμός των καταραμένων

Καταραμένων τον λέγαμε
                                      [και το εννοούσαμε,  εκείνο το ρυθμό,
που ανεβοκατεβάζαμε τα μυτερά σφυριά 
                                         [χτυπώντας την λαμαρίνα με σκοπό 
να ξεσκουριάσουμε (αν ήταν δυνατόν) τη κουβέρτα,       
    [ένα κατάστρωμα δηλαδή σα του συντάγματος τη πλατεία,
παρατημένη, να μη πλερώνουνε οβερτάγια*,
                                                                    [ίσως και μιά δεκαετία.  

Δεκαπεντόλιρα τζόβενα ήμασταν, της φτήνειας,
                                  [πρωτόμπαρκα και άπειρα, καμιά δεκαριά, 
σπαρμένα πα στο κατάστρωμα ολημερίς να κοπανάμε, 
                             [με ούτε σκέψη για τζουζ*, κoφιτάιμ* και λοιπά, 
καθώς η αγράμματη λοστρομάρα πούλαγε        
     (έτσι νόμιζε με το κουτό μυαλό του),  εκδούλευση στ' αφεντικά, 
ενώ ο ήλιος έψηνε ανθρώπους και λαμαρίνες,
                        [ίσως 35 ή και 40, θάδειχνε το θερμόμετρο στη σκιά.

Αλλοίμονο όμως στους καταραμένους ακόμα κι όταν διψούσαν...
                    [γιατί έβγανε θολούρα η βαπορέτα*, η μόνη μας πηγή !

Ίσως θα πρέπει να το επαναλάβω για τους στεργιανούς
                           [ώστε να γίνει η απελπισία μας πλήρως κατανοητή, 
ότι γι αυτή την ασήμαντη δουλίτσα συν πλήθος άλλες,
              [παίρναμε ένα δολάριο την ημέρα, τριάντα μηνιαίο μισθό.

"Τζάμπα, μας είπαν και κάποια αφεντικόσκυλα, έχετε φαγητό,
            [είν' στον Περαία κάργα οι άνεργοι.... να λέτε κι ευχαριστώ !" 

Το ένα δολάριο την ημέρα, το λέγαμε στους λιμενεργάτες,
                                                      [που δούλευαν στη προβλήτα σαν φτάσαμε Περθ Αμπόυ*,
και δεν το πίστευαν τ' αυτιά τους... σε λίγο δεν πίστευαν και στα μάτια τους, 
                              [σαν το πακέτο Μάρλμπορο που βγάλαμε τσιγάρο όπως και το Βάισρόι*,
δεν είχαν την ένδειξη "προσέχετε βλάπτει την υγεία" που είχαν τα δικά τους,
               [κι ήταν αδύνατον να πιστέψουν ότι οι Βιομήχανοί τους πουλάνε έτσι τα τρανζίτ, 
ότι δεν δίνουν "ένα φακ" αν αρρωστήσουνε οι "άλλοι".... οι ξένοι.... οι παρακατιανοί,
        [όχι, νιώσανε ότι τους μειώνει κι είπαν "δεν σας πιστεύουμε έχετε κάνει κάποιο τρυκ".

Θα τελειώσω συνάδελφοι, του μπάρκου εκείνου την περιγραφή,
                                  [μ' ένα επεισόδιο, απ' τα γραφεία της εταιρείας, που άφησε εποχή. 

Ο αρχιτσίγκουνος επί της τροφοδοσίας του πλοίου μας πορτκάπτεν ονόματι Μ, 
     [σαν διάβασε πόσα ξόδεψε για να φάμε ο καπετάνιος μας στη μηνιαία καταγραφή,
με απορία φώναξε επί λέξει "μα τι σκατά ταΐζει το πλήρωμα ο καπτά Βήτα"
   [κι αν οι παλιοί ψάχνουν το "who is who" τους βοηθάω λέγοντας πως φόραγε στολή. 

Δεν αναφέρω ονόματα γιατί 'ναι όλοι τους πεθαμένοι, 
                                            [κι όπως συνηθίζουμε να λέμε, απ' όλους μας συγχωρεμένοι, 
μα αν θελήσεις φίλε λεπτομέρειες για τα γραφόμενά μου, έλα στα στέκια μας, 
                              [στα καφενεία μας των ναυτικών, και η ονοματολογία σε περιμένει.

Θέλεις στο καφενείο στην Ακτή Μιαούλη ΕΡΜΗΣ ή αλλιώς το, "Υδραίικο"? 
                                            [ή αν πας στο ΓΑΛΑΞΕΙΔΙ" τού Κυρ Θανάση του Μαρδάκη,
ρώτα τον καπτα Δαμιανό κι όλους τους καπετάνιους εκεί πέρα τι ήταν το 58,
                                             [δεν θα χαθείς, ρώτα για τον καφενέ στο ΓΙΑΧΝΙ ΣΟΚΑΚΙ.
                            
Αν θέλεις ρώτησε και στην Ύδρα τους καπετάνιους
                                  [στο καφενέ των σφουγγαράδων...... του κυρ Μιχαλάκη του Κορού, 
όπως ερχόμαστε από την σχολή το πρώτο, δίπλα στο κουρείο τού Γκέλου,
   [κι αν τόβρεις νάναι κλειστό, μάθε και τ' άλλο του Τσαγκάρη το κυριλέ, καλού κακού.

Η "ιστορία" που περιέγραψα, "για αγρίους", από την κρίση του πενήντα έρχεται,
     [που δέσανε τα καράβια, και τρώγαμε ο ένας τον άλλον, κατά πως λένε οι ναυτικοί.

Στη Κυνοσούρα και πιο ‘κει το αδιαχώρητο από τις ντάνες παροπλισμένων,
                   [αναποδαδεμένα φαντάσματα παρατημένων καραβιών, σε θλιβερή γραμμή.
____________________________________________________________
 

* Ευχαριστούμε... 

.. τον πολύπειρο και πολυταξιδεμένο καπετάνιο μας καπτα Παναγιώτη Λάμπο για τις χρήσιμες πληροφορίες που μας έδωσε. 

.. τον Μαρκόνη μας (ασυρματιστή) Κώστα Δαμιανό για τη σημαντική βοήθεια στην ακρίβεια της ιστορίας μας...

- "Κώστα μου ίσως να είμαστε οι τελευταίοι που ανταλλάσσουμε μηνύματα στην εξόριστη γλώσσα των Μαρκόνηδων (Μορς)..."

_______________________________________

Από το βιβλίο "Σπασμένος κάβος". βιωματικό έμμετρο έργο του 
Οδυσσέα Ηβιλάγια Νο 56 e-mail: pmataragas@yahoo.com
Επιμέλεια - προσαρμογή κειμένων Cathy Rapakoulia Mataraga
___________________________________________________


* Οβερτάγια, παρεφθαρμένη ως συνήθως από τους ναυτικούς, η Αγγλική λέξη overtime (υπερωρίες)

* Ματσακόνι, είδος σφυριού που αφαιρεί τη σκουριά

* Τζουζ, υποχρωτική παροχή αναψυκτικού όταν το πλοίο βρίσκεται σε τροπικά κλίματα

* Κoφιτάιμ, υποχρεωτικό εικοσάλεπτο διάλειμμα στη μέση κάθε τετράωρου εργασίας 

* Βαπορέτα, μηχανή αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού

* Περθ Αμπόυ, Perth Amboy είναι μια πόλη στην κομητεία Middlesex, New Jersey, Ηνωμένες 

   Πολιτείες. Η πόλη του Perth Amboy είναι μέρος της μητροπολιτικής περιοχής της Νέας Υόρκης. 

   σπασμένος κάβος